این روزها با توسعه دنیای تجارت و نیز افزایش جایگاه و نقش تکنولوژی در غالب جنبه‌های زندگی، زیاد اسم شرکت دانش بنیان را می‌شنویم. شاید این سوال برای برخی از ما پیش بیاید که شرکت دانش بنیان چیست؟ یا اینکه چگونه شرکت دانش بنیان شویم؟
برای پاسخ به چنین سوالاتی پیش از هر چیزی نیاز است تا به روشنی از ماهیت شرکت‌ها دانش بنیان مطلع باشیم و قبل از پرداختن به هر موضوعی، پاسخ مشخص برای اصلی‌ترین سوال خود، یعنی : شرکت دانش بنیان چیست بیابیم و سپس می‌توانیم پیگیر این شویم که در صورت تمایل، چگونه شرکت دانش بنیان شویم.
برای اینکه بتوانیم یک تعریف رسمی از شرکت دانش بنیان داشته باشیم، می‌توان به آیین نامه اجرایی قانون حمایت از شرکت‌ها و موسسات دانش بنیان مصوب سال ۱۳۹۶ هیئت وزیران مراجعه نمود. در این آیین نامه شرکت‌های دانش بنیان این چنین تعریف شده‌اند:
شركت یا مؤسسه خصوصی یا تعاونی كه به منظور هم‌افزایی علم و ثروت، توسعه اقتصاد دانش محور، تحقق اهداف علمی و اقتصادی و تجاری‌سازی نتایج تحقیق و توسعه در حوزه فناوری‌های برتر و با ارزش افزوده فراوان و بر اساس معیارهای مورد نظر این آئین‌نامه، به تأیید كارگروه می‌رسد.
هر چند این تعریف، بسیار کلی است، اما می‌توان به صورت عامیانه گفت که شرکت‌های دانش بنیان شرکت‌هایی هستند که در تلاش‌اند تا پیوند و ارتباطی عمیق میان علم و ثروت ایجاد کنند و علاوه بر ارتقای علم، دانش و نوآوری، دستاوردهای مالی را نیز برای شرکت‌ها به ارمغان آورد.
در بیانی کلی می‌توان گفت رسالت اصلی شرکت‌های دانش بنیان، کمک به بهبود و توسعه تمامی بخش‌های اقتصادی کشور بر پایه‌ی علوم و تحقیقات است.
زمانی که تصمیم داریم تا نسبت به ثبت شرکت دانش بنیان اقدام کنیم و یا اینکه شرکت فعلی خود را به یک شرکت دانش بنیان تبدیل نماییم، لازم است به طور دقیق از قوانین، مراحل و روند انجام کار آگاه باشیم. ما در ادامه قصد داریم برخی نکات کلیدی را با شما به اشتراک بگذاریم که علاوه بر تشریح روند ثبت شرکت دانش بنیان، پاسخ مناسبی را نیز به این سوالات که «شرکت دانش بنیان چیست؟» و « چگونه شرکت دانش بنیان شویم؟» داده باشیم.
چنانچه پس از مطالعه این مطالب، سؤال و یا نیاز به راهنمایی خاصی در این خصوص داشتید، کارشناسان پارسه با افتخار آماده ارائه راهنمایی‌های لازم به شما هستند.
انواع شرکت دانش بنیان
شرکت‌های دانش بنیان بر اساس برخی ویژگی‌ها، در سه گروه کلی گنجانده می‌شوند که در ادامه توضیحاتی را در خصوص هر یک بیان خواهیم کرد.
شرکت دانش بنیان نوپا
زمانی که طول عمر تشکیل یک شرکت دانش بنیان به کمتر از ۳ سال برسد و دارای تعداد نفرات کمی باشد که عمدتاً به صورت پاره وقت و دورکاری فعالیت داشته باشند، گفته می‌شود که این شرکت دانش بنیان، یک شرکت دانش بنیان نوپا می‌باشد.
شرکت‌های نوپا دارای اعتبار یک ساله هستند و پس از اتمام زمان اعتبار، تنها به مدت یک سال دیگر قابل تمدید خواهند بود. اما چنانچه در روند فعالیتی خود پیشرفت قابل قبولی را داشته باشند، می‌توانند به گروه‌های دیگر شرکت‌های دانش بنیان ارتقا پیدا نمایند.
شرکت دانش بنیان تولیدی
زمانی که یک شرکت دانش بنیان توانسته باشد بیش از ۵۰ درصد درآمد سال مالی خود را که در اظهارنامه مالیاتی ذکر شده است، از طریق فروش کالا یا خدمات دانش بنیان خود حاصل نماید، باعث می‌شود تا آن شرکت در گروه دوم از شرکت‌های دانش بنیان، یعنی شرکت دانش بنیان تولیدی قرار گیرد.
یک شرکت دانش بنیان تولیدی، علاوه بر اینکه باید بیش از ۵۰ درصد درآمد سال مالی خود را از طریق فروش کالا یا خدمات دانش بنیان کسب نموده باشد، نیاز است تا چند ویژگی دیگر نیز داشته باشد:
- جهت تحقق بخش تحقیق و توسعه در رشد نوآوری و حرکت شتابان علمی کشور، نیاز است تا حداقل معادل پنج درصد فروش محصول خود را به صورت سالیانه، در بخش تحقیق و توسعه صرف نماید.
- دارای حداقل ۳ نفر نیروی کاری تمام وقت باشد که بیش از ۶ ماه از پرداخت حق بیمه آن‌ها گذشته باشد.
- ۳۰ درصد از تمامی کارکنان تمام وقت در بخش‌های اصلی شرکت‌های کمتر از ۵۰ نفر، حداقل باید دارای مدرک کارشناسی باشند.
- ۲۰ درصد از تمامی کارکنان تمام وقت در بخش‌های اصلی شرکت‌های بیشتر از ۵۰ نفر، حداقل باید دارای مدرک کارشناسی باشند.
شرکت دانش بنیان صنعتی
سومین گروه از شرکت‌های دانش بنیان، شرکت دانش بنیان صنعتی است. زمانی یک شرکت دانش بنیان می‌تواند به این جایگاه برسد که از برخی ویژگی‌ها و شرایط برخوردار باشد. در ادامه به بیان شرایط لازم خواهیم پرداخت.
- در سال مالی گذشته، فروش شرکت باید بیش از ۱۰ میلیارد تومان باشد
- ۱۰ درصد از درآمد یک سال مالی گذشته که از طریق فروش کالا یا خدمات دانش بنیان خود حاصل گردیده، باید در بخش تحقیق و توسعه صرف شود
- دارای یک واحد یا بخش مستقر تحقیق و توسعه باشد
- ارائه حداقل یک کالا یا خدمت دانش بنیان جدید یا ارتقا اساسی کالا یا خدمت قبلی که موفق به اخذ تاییدیه‌ها و استانداردهای داخلی و یا خارجی معتبر گردند.
نکاتی کوتاه در خصوص ثبت شرکت دانش بنیان
زمانی که تصمیم می‌گیریم تا یک شرکت دانش بنیان ثبت نماییم، نیاز است تا در ابتدا نسبت به ثبت یک شرکت کاملاً معمولی در اداره ثبت شرکت‌ها اقدام نماییم و پس از طی کامل مراحل ثبت، آن را به دانش بنیان تبدیل کنیم.
امیدواریم تا اینجا توانسته باشیم تصویری هر چند کوچک، اما روشنی را به این سوال که «شرکت دانش بنیان چیست؟»، داده باشیم. در ادامه سعی خواهیم نمود توضیحات دیگری را در این خصوص ارائه نماییم.
ما در پیش‌تر در مقالات متعدد به تشریح روند ثبت انواع شرکت‌ها پرداخته‌ایم که شما با در جستجو در وب سایت می‌توانید به این مقالات دسترسی داشته باشید. اما قبل از اینکه تصمیم بگیرد تا با یافتن پاسخی روشن برای این سوال که « چگونه شرکت دانش بنیان شویم؟» شرکت خود را به شرکت دانش بنیان تبدیل کنید، نیاز است چند نکته ابتدایی را در خصوص این قبیل شرکت‌ها بدانید. در ادامه برخی از نکات مهم را با شما به اشتراک خواهیم گذاشت.
- برای ثبت شرکت‌های دانش بنیان، ثبت شرکت سهامی خاص و ثبت شرکت مسئولیت محدود بهترین گزینه می‌باشد
- در ثبت شرکت سهامی خاص حداقل به ۳ نفر و برای ثبت شرکت مسئولیت محدود حداقل به ۲ نفر نیاز است
- در زمان ثبت شرکت، قید عناوین «تولید و مهندسی» در موضوعات فعالیتی شرکت الزامی است
- شرکت‌های دانش بنیان از مزایایی چون معافیت‌های مالیاتی، عوارض حقوق گمرکی، سود بازرگانی و… برخوردارند
- امکان بهره‌مندی از تسهیلات کم بهره با بازپرداخت طولانی مدت و حتی بی بهره
- بهره‌مندی از عوارض مالیاتی ۱۵ ساله
شاخص‌های ضروری تبدیل یک شرکت به شرکت دانش بنیان
همان‌طور که اشاره شد، شما می‌توانید شرکت خود را به یک شرکت دانش بنیان تبدیل نمایید. اما برای چنین تبدیلی، برخورداری از برخی شرایط و ویژگی‌های خاص الزامی است. ما قصد داریم تا پیش از اینکه مراحل ثبت شرکت‌های دانش بنیان را تشریح نماییم، به بیان شرایطی بپردازیم تا شما به روشنی پاسخ این سوال که چگونه شرکت دانش بنیان شویم؟ را دریابید.
قبل از اینکه به بیان شرایط تبدیل یک شرکت به شرکت دانش بنیان بپردازیم، نیاز است این نکته را یادآوری نماییم که چنانچه در خصوص هر یک از نکات بیان شده با سوال خاصی مواجه شدید و یا نیاز به مشاوره و راهنمایی داشتید، کارشناسان و مشاورین ثبت۱۲۳ با افتخار آماده پاسخگویی و ارائه راهنمایی‌های لازم به شما هستند.
پیش‌تر به این نکته اشاره شد که برای تبدیل یک شرکت به شرکتی دانش بنیان، بهترین گزینه‌ها، شرکت‌های سهامی خاص و مسئولیت محدود می‌باشد. لازم به ذکر است که هیچ ممانعتی برای ثبت سایر شرکت‌ها وجود ندارد.
پس از ثبت شرکت، برای تبدیل آن به دانش بنیان، نیاز است تا ابتدا شرکت از شاخص‌های خاصی برخوردار باشند و سپس نسبت به تبدیل اقدام نمایید. در ادامه به بیان این شاخص‌ها که به صورت شاخص‌های عمومی و اختصاصی می‌باشند خواهیم پرداخت.
چنانچه هر شرکتی دارای شاخص‌هایی که در ادامه به تشریح آن‌ها خواهیم پرداخت باشند، می‌توانند با مراجعه به سایت شرکت‌های دانش بنیان برای ارزیابی شرکت درخواست خود را ثبت نمایند.
شاخص‌های کلی یا عمومی
غالب شاخص‌های عمومی، همان مواردی هستند که پیش‌تر تحت عنوان شرکت دانش بنیان نوپا و تولیدی به آن‌ها پرداخته شد.
شاخص عمومی اول : بر اساس قوانین حاکم بر شرکت‌های دانش بنیان، ضروری است که حداقل دو سوم موسسین این شرکت‌ها دو مورد از شرایط زیر را داشته باشند:
- مدرک لیسانس یا بالاتر از آن
- دارای حداقل سه سال سابقه مدیریت و یا فعالیت علمی
- دارای حداقل یک اختراع داخلی و یا بین‌المللی ثبت شده
شاخص عمومی دوم : باید بیش از ۵۰ درصد درآمد سال مالی خود را از طریق فروش کالا یا خدمات علمی و پژوهشی کسب نموده باشد. اما چنانچه شرکت تازه تاسیس و در مرحله تجاری باشد، نیاز است دارای مشتری تضمینی و یا بازار هدف مشخص باشد.
شاخص عمومی سوم : دارای حداقل ۳ نفر نیروی کاری تمام وقت باشد که بیش از ۶ ماه از پرداخت حق بیمه آن‌ها گذشته باشد.
شاخص‌های اختصاصی یا تخصصی
مهم‌ترین و اصلی‌ترین شاخص‌های اختصاصی مورد نیاز برای تبدیل یک شرکت به شرکت دانش بنیان را می‌توان در ۲ مورد خلاصه نمود:
- شرکت باید تولید کننده کالاهایی باشد که در حوزه کالاها ، خدمات و فرایندهای دانش بنیانی قرار داشته باشد.
- تولیدات شرکت باید در قالب خدمات و کالای جدید عرضه شده باشد و دانش تولید آن‌ها باید از طریق تحقیق و توسعه به دست آمده باشد و کاملاً در اختیار خود شرکت باشد.
مراحل ثبت شرکت‌های دانش بنیان
زمانی که تصمیم شما مبنی بر تبدیل شرکت به یک شرکت دانش بنیان قطعی شد، نیاز است مدارکی را برای ارزیابی در سامانه شرکت‌های دانش بنیان ثبت نمایید. اصلی‌ترینِ این مدارک را به طور کلی می‌توان چنین نام برد:
- رزومه مشخصی از شرکت
- آخرین اظهارنامه مالیاتی مربوط به شرکت که برای سازمان مالیاتی کشور ارسال شده است
- ارائه لیست کاملی از کلیه اطلاعات کارکنان، مدیران و سهامداران شرکت
- ارائه طرح دانش بنیانی شرکت
پس از ثبت درخواست و ارسال مدارک لازم، درخواست شما توسط کارگروه ارزیابی و تشخیص صلاحیت شرکت‌ها و موسسات دانش بنیان مورد ارزیابی قرا می‌گیرد.
در ادامه قصد داریم تا توضیحات مختصری را در خصوص مراحل و روند ثبت شرکت دانش بنیان با شما در میان بگذاریم.
مرحله اول : ورود به پورتال کارگروه ارزیابی
در نخستین مرحله نیاز است تا شما با مراجعه به سایت http://daneshbonyan.isti.ir وارد پورتال کارگروه ارزیابی و تشخیص صلاحیت شرکت‌های دانش بنیان شوید و همانند تصویر زیر، از منو مربوطه وارد صفحه ثبت درخواست شرکت شوید.
مرحله دوم : دریافت لینک فعال سازی
در این مرحله شما پس از ورود به صفحه ثبت درخواست، نیاز است تا با ایجاد حساب کاربری ، لینک فعال سازی ثبت نام اولیه خود را دریافت نمایید. پس از دریافت کاربقری و پسورد ، وارد مرحله سوم خواهید شد.
مرحله سوم : تکمیل اطلاعات شرکت
در این مرحله لازم است تا نسبت به تکمیل تمامی اطلاعات مورد نیاز برای ثبت درخواست خود اقدام نمایید. تمامی اطلاعات ضروری در طی ۷ مرحله ( تا تاریخ انتشار این مقاله) از متقاضی درخواست خواهد شد.
پس از تکمیل اطلاعات و بارگذاری مدارک و اسناد مورد نیاز، نسبت به ثبت نهایی درخواست اقدام نمایید. در صورت تایید ارسال درخواست، رسید پذیرش اطلاعات صادر می‌گردد.
مرحله چهارم : ارجاع درخواست به ارزیاب (کارگزار)
پس از تکمیل اطلاعات و بارگذاری مدارک، این مدارک به کارگروه ارزیابی و تشخیص صلاحیت شرکت‌ها و موسسات دانش بنیان ارسال خواهد شد. در این مرحله دبیر کارگروه درخواست شما را به یکی از ارزیابان یا کارگزارانی که مورد تایید کارگروه می‌باشد ارجاع خواهد داد.
مرحله پنجم : نتیجه نهایی
در این مرحله که مرحله نهایی ثبت شرکت دانش بنیان می‌باشد، جمع بندی بررسی‌های صورت گرفته توسط ارزیاب (کارگزار) در کمیته کارشناسی تشریح و نتیجه نهایی در خصوص ارائه تاییدیه و یا رد درخواست مشخص می‌گردد. نتیجه نهایی از طریق سامانه به شرکت متقاضی اعلام خواهد شد.
در پایان امیدواریم که این نکات ارائه شده در خصوص ثبت شرکت دانش بنیان برای شما مفید بوده باشد. چنانچه در این خصوص نیاز به مشاوره یا راهنمایی بیشتری دارید، کارشناسان ما آماده پاسخگویی به شما هستند.
